Dankbaarheid.

“Dokter, ik ben op. Van mij hoeft het niet meer. “Ik hoop dat u mij een prikkie ken geven, want ik ben er klaar mee”.
Het is zondag, de tweede dag van mijn eerste weekenddienst en ik zit naast het bed van een uitgeputte 89 jarige man. Zijn kinderen heeft hij bij elkaar geroepen en op de hoogte gesteld van zijn besluit. De sfeer in de kamer is niet te beschrijven en alleen te voelen.
Ik blijf even stil en denk na over de dingen die ik nu hoor te zeggen. Wat heb ik ook alweer geleerd tijdens mijn studie over dit soort gesprekken ruim 7 (!) jaar geleden. Hoe bouw je zo’n gesprek op en hoe houd je je emoties onder controle?

Zowel de patiënt als zijn familie kijken mij verwachtingsvol aan en ik besluit het idee van wat ik nu hoor te zeggen los te laten. Ik vraag hem of hij goed nagedacht heeft over zijn keuze en leg uit wat deze in zal houden. Dat we dan stoppen met de antibiotische behandeling die hij nu nog krijgt voor zijn infectie en dat we ook stoppen met alle andere medicijnen die we hem nog toedienen. Dat we hem geen vocht meer zullen geven. Dat we ons uiterste best zullen doen om het hem zo comfortabel mogelijk te maken zodat hij geen pijn heeft en niet hoeft te lijden. Ook vertel ik hem dat ik niet weet hoelang het dan zal duren voordat het einde in zicht is.
Ik vraag hem of hij gelovig is en of hij wellicht behoefte heeft aan bezoek van een geestelijk verzorger of iemand met wie hij over deze laatste levensfase kan praten. Hij kijkt mij aan en zegt: “Met mijn kinderen kan ik alles delen en ik vind het belangrijkste dat zij en alle kleinkinderen erbij zijn als ik terug naar mijn vrouw ga”. Ik hoor een snik in de kamer en voel de tranen opkomen. Ik slik mijn tranen weg en knik. Ik vraag hem hoelang hij samen is geweest met zijn vrouw en hij vertelt 64 jaar getrouwd te zijn geweest. Hij mist haar en zijn leven is nooit meer compleet geweest na haar overlijden. Ik zie zijn kinderen knikken en glimlachen door hun tranen heen.

Ik geef een korte samenvatting van wat ik zojuist heb besproken en eindig met de conclusie dat we de behandeling gaan stoppen. Hij kijkt mij aan en ik zie zijn ogen groot worden.
“Meent u dit nou dokter? Gaat u dit echt voor mij doen?” Ik knik en vraag mij even af of hij terug zal komen op zijn besluit. “Dokter, ik ben u zo dankbaar dat u mij dit gunt”. Opnieuw voel ik de tranen opkomen, ik haal diep adem en glimlach. Ik pak zijn hand met beide handen vast en wens hem een fijne reis, terug naar zijn vrouw. Ik neem afscheid van de kinderen en loop de kamer uit. Op de gang neem ik even een moment om dit gesprek letterlijk van mij af te schudden. Ik ga achter de computer zitten om een verslag te schrijven van dit gesprek waarna ik alle medicatie stop en een abstinerend beleid in het systeem vastleg.

Op de terugweg naar huis vraag ik mij af wat mij nu zo raakte tijdens het gesprek. Was het de emotionele sfeer in de kamer? De openheid van deze patiënt over zijn leven en wensen? Of het feit dat ik me hierdoor nog eens extra realiseerde dat het leven eindig is en dat je alles eruit moet halen wat erin zit?
Wat ik wel weet, is dat dit de eerste keer was dat iemand mij bedankte voor het stoppen van een behandeling zodat de natuur het over kan nemen.