De meeste mensen herkennen dit wel. Zo vlak voor je vakantie het gevoel hebben op je tandvlees te lopen. Deadlines, to do’s om alles netjes achter te laten en het gevoel tijd te kort te komen. Je komt iedere dag gesloopt thuis, hebt last van een hoge ademhaling, wellicht zelfs wat hartkloppingen en slaapt slecht door alle stress. Tijdens je vakantie weet je het zeker: ik ga het voortaan he-le-maal anders doen! Stel je voor dat je dit opgejaagde gevoel blijft houden. Die hoge, snelle ademhaling, het gevoel houden van achter de feiten aanlopen, een geheugen wat je in de steek laat en het continue idee onder je eigen maat te presteren. Dit zijn allemaal tekenen dat je overspannen aan het raken bent. Trap je dan niet op tijd aan de rem, kan dit zorgen voor een burn-out en zal het herstel aanzienlijk langer duren. En niet alleen voor lichamelijke gezondheid, geldt ook zeker voor geestelijke gezondheid: liever voorkomen dan genezen. Daarom hieronder 8 belangrijke tips bij overspannings- of burn-outklachten.
- Zeg voor de komende dagen (of weken) al je afspraken af. Wellicht voelt dit gek, want je wil niemand teleurstellen maar geloof me, het is erger als je helemaal niet meer af kunt spreken omdat je opgebrand bent. Sociale contacten zijn heel erg leuk, maar kunnen ook veel energie van je vragen en laat dit nu juist iets zijn waar je op dit moment zuinig mee om moet gaan.
- Ga dingen doen die je als kind leuk vond. Misschien een niet echt voor de hand liggende tip, maar toch vrij effectief. Als kind doe je dingen letterlijk omdat je er zin in hebt en dat zorgt voor veel creativiteit. Dus pak je kleurboek, ga touwtje springen of pak een oude hobby weer op. Enne, het hoeft niet allemaal perfect he? Je mag best buiten de lijntjes kleuren…yolo.
- Beweeg! En ga het liefste naar buiten. Je leest vaak als tip dat je tijdens een burn-out geen sporten of activiteiten moet doen waarbij je adrenaline level omhoog schiet, maar ik ben van mening dat je juist moet doen wat op dat moment goed voelt. Als dat yoga is (aanrader!) is dat yoga, maar als je wil beginnen met kickboksen moet je dat ook vooral doen. Belangrijkste is dat je naar je lichaam luistert en ook voldoende tijd neemt voor ontspanning.
- Voel in plaats van denk. I know, klinkt zweverig, is het niet. Doe geen dingen omdat je denkt dat je ze moet doen. In het begin is dat erg moeilijk, omdat we gewend zijn te denken en dan dingen toch doen ondanks dat het niet goed voelde. Dit heeft grotendeels te maken met de angst voor de mening die anderen hierover kúnnen hebben, terwijl je in werkelijkheid nooit weet hoe anderen denken zonder dat zij dit hebben geuit. ‘Het voelt niet goed’ zou wat mij betreft altijd een goede reden moeten zijn om iets niet te doen. Tip: plan eens een afspraak in bij een haptonoom om hier mee te oefenen.
- Doe een aantal momenten op de dag niks. En dan bedoel ik echt helemaal niks. Leg je telefoon weg en staar voor je uit. Zonder muziek, zonder afleiding en alleen met je gedachten. Ook dit voelt in het begin raar, want juist in deze tijd zijn we continue prikkels gewend en altijd opzoek naar afleiding. Probeer het eens en kijk waar je gedachten je naartoe brengen.
- Zoek hulp. Schakel een coach of psycholoog in en praat over wat er op dit moment met je gebeurt. Het bezoeken van een geestelijk hulpverlener lijkt nog steeds taboe te zijn en de drempel is hoog om op deze manier hulp in te schakelen. Al praat je maar 1x met een coach of psycholoog, je zult zien dat het enorm op kan luchten om even te sparren met iemand die jou helemaal niet kent.
- Vertel je omgeving dat het je allemaal even te veel is geworden. Je hebt misschien de neiging om je groot te houden en mooi weer te spelen, maar wie maak je hier nou eigenlijk blij mee? Als je open bent over hoe het echt met je gaat, zal je zien dat je meer begrip krijgt voor de momenten die je voor jezelf neemt en krijg je wellicht ook meer hulp dan je had verwacht.
- Meld je eens een dagje ziek. Deze heb ik zelf nog niet toegepast, maar ik vind dat dit wel gangbaarder zou moeten zijn: ziekmelden door een geestelijke griep. Je hoeft echt niet maanden uit de running te zijn, maar om nou net zo lang door te gaan totdat dit wel het geval is, is alles behalve slim. En ook zeker niet iets waar je werkgever op zit te wachten! Het wordt tijd dat je geestelijke gezondheid als even belangrijk wordt gezien als je fysieke gezondheid. Amen!
